Nhiều người vẫn tin rằng “bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày”. Quan niệm này ăn sâu vào tiềm thức đến mức nhiều người cho rằng bỏ bữa sáng sẽ gây hại cho sức khỏe, tăng cân, giảm năng suất làm việc. Tuy nhiên, thực tế có đúng như vậy? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về vấn đề này, giúp bạn có cái nhìn khách quan hơn về việc bỏ bữa sáng.
Một số người cho rằng sau một đêm dài không nạp năng lượng, cơ thể cần được bổ sung ngay vào buổi sáng. Điều này dẫn đến việc họ ngộ nhận bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất. Tuy nhiên, thực tế không hoàn toàn như vậy.
Nếu tìm kiếm trên Google hoặc YouTube với từ khóa “bỏ bữa sáng”, hầu hết kết quả đều nhấn mạnh tác hại của việc này, từ giảm trao đổi chất, béo phì, sỏi thận đến lão hóa nhanh. Tuy nhiên, không nên vội tin vào những thông tin chưa được kiểm chứng rõ ràng. Cần tham khảo nhiều nguồn thông tin đáng tin cậy để có cái nhìn toàn diện hơn.
Việc ăn sáng lúc 6:30 hay 11:00 không có gì khác biệt. Ăn sáng lúc 6:30 giống như một thói quen, một phản xạ có điều kiện được hình thành trong nhiều năm. Từ “breakfast” trong tiếng Anh có nghĩa là “break” (ngừng) và “fast” (nhịn ăn), tức là bữa ăn đầu tiên sau một thời gian nhịn ăn. Điều này có nghĩa là bạn có thể dậy lúc 6:00 sáng nhưng đến 12:00 trưa mới ăn vẫn hoàn toàn bình thường.
Nhiều nghiên cứu và chuyên gia dinh dưỡng cho rằng việc ăn vào giờ nào không quan trọng bằng việc lựa chọn thực phẩm lành mạnh và lượng calo nạp vào. Quan niệm về tầm quan trọng của bữa sáng có thể bị thổi phồng do các chiến dịch quảng cáo của các công ty sản xuất ngũ cốc ăn sáng.
Vậy chuyện gì sẽ xảy ra khi bạn bỏ bữa sáng? Cơ thể sẽ có thêm thời gian nghỉ ngơi và tái tạo tế bào. Dạ dày cũng được nghỉ ngơi. Gan vẫn còn dự trữ glycogen từ các bữa ăn trước, đủ để cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động. Thậm chí, khi không còn glycogen, cơ thể có thể chuyển hóa mỡ thừa thành năng lượng.
Mô tả quá trình chuyển hóa glycogen trong gan
Gan có vai trò quan trọng trong việc điều hòa nồng độ glucose trong máu. Sau bữa ăn, nồng độ glucose tăng, tuyến tụy tiết insulin giúp gan chuyển glucose thành glycogen dự trữ. Khi đói, tuyến tụy tiết glucagon giúp gan chuyển glycogen thành glucose, duy trì nồng độ glucose ổn định trong máu.
Một số người tin rằng ăn sáng giúp giảm cân, ngăn ngừa cảm giác thèm ăn. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh điều này. Điều quan trọng để giảm cân là tổng lượng calo nạp vào và nguồn thức ăn chứ không phải số bữa ăn trong ngày.
Biểu đồ so sánh lượng calo nạp vào giữa ăn 3 bữa và 2 bữa
Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng việc tăng hoặc giảm tần suất bữa ăn không ảnh hưởng đến tổng lượng calo bị đốt cháy. Bỏ bữa sáng không đồng nghĩa với việc tăng cân. Mấu chốt nằm ở tổng lượng calo nạp vào và loại thực phẩm bạn tiêu thụ.
Nhịn ăn gián đoạn (Intermittent Fasting), đặc biệt là phương pháp 16/8, là một phương pháp giảm cân hiệu quả, trong đó bạn nhịn ăn trong 16 tiếng và ăn trong 8 tiếng. Phương pháp này giúp kéo dài thời gian đốt mỡ, giảm lượng calo và cải thiện sức khỏe trao đổi chất.
Ngoài giảm cân, nhịn ăn gián đoạn còn kích hoạt quá trình autophagy, giúp bảo vệ cơ thể chống lão hóa và ung thư. Tuy nhiên, phương pháp này không phù hợp với tất cả mọi người, đặc biệt là trẻ em, thanh thiếu niên đang phát triển, phụ nữ mang thai và người đang điều trị bệnh.
Minh họa phương pháp nhịn ăn gián đoạn 16/8
Tóm lại, bỏ bữa sáng không hẳn là xấu. Hãy lắng nghe cơ thể và lựa chọn chế độ ăn phù hợp nhất với bản thân.