Tích nước là một hiện tượng phổ biến và bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, khi cơ thể giữ quá nhiều nước, nó có thể gây khó chịu, đặc biệt là trong quá trình giảm cân. Sự dao động cân nặng hàng ngày do tích nước sẽ khiến bạn khó đánh giá hiệu quả của chế độ ăn kiêng.
Các triệu chứng của việc giữ nước bao gồm đầy hơi, đặc biệt là ở vùng bụng; sưng chân, bàn chân, mắt cá chân; có bọng ở bụng, mặt và hông; dễ biến động cân nặng; có các vết lõm trên da.
Một số nguyên nhân gây tích nước phổ biến bao gồm:
Thừa carbohydrate, nhất là các loại tinh chế, dầu, đường bổ sung. Việc này có thể gây tích nước vì khi ăn thừa carbohydrate, nguồn năng lượng dư thừa sẽ được lưu trữ dưới dạng glycogen. Mỗi gam glycogen có thể chứa tới 3 gam nước.
Ăn quá mặn. Mặc dù natri là một điện giải cần thiết, nhưng khi ăn quá nhiều, cơ thể sẽ giữ lại nhiều nước hơn. Natri liên kết với nước trong cơ thể và giúp duy trì sự cân bằng chất lỏng cả bên trong và bên ngoài tế bào.
Căng thẳng thường xuyên. Căng thẳng làm tăng cortisol và hormone chống bài niệu (ADH), ảnh hưởng trực tiếp đến sự cân bằng nước của cơ thể. ADH gửi tín hiệu đến thận, báo hiệu lượng nước cần bơm trở lại cơ thể.
DOMS (Delayed Onset Muscle Soreness – Đau nhức cơ bắp khởi phát muộn). Tình trạng này xảy ra phổ biến sau khi tập luyện cường độ cao. Cơ thể bị viêm và tổn thương, nên có xu hướng tích nước để phân giải các chất độc và hỗ trợ quá trình phục hồi. Tình trạng này thường chỉ là tạm thời.
Tác dụng phụ của thuốc. Tích nước do thuốc, thường được gọi là phù nề, có thể xảy ra khi dùng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị huyết áp, thuốc kháng virus, v.v.
Để giảm tình trạng tích nước, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:
Giảm lượng natri tiêu thụ. Natri có nhiều trong thực phẩm chế biến sẵn, không chỉ trong muối ăn. Ví dụ như đồ hộp, đồ ăn nhanh, các món chiên xào sử dụng nhiều gia vị.
Uống đủ nước. Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng uống đủ nước sẽ giúp đưa cơ thể về trạng thái sinh học bình thường, giúp cơ thể sử dụng và loại bỏ lượng nước dư thừa đúng cách.
Chọn carbohydrate lành mạnh. Chọn các loại carbohydrate lành mạnh như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả, hạn chế các loại carbohydrate tinh chế. Việc giảm mạnh carbohydrate như chế độ ăn Keto có thể giúp giảm nước nhanh chóng, nhưng sau khi kết thúc chế độ ăn này, cơ thể có thể tích trữ glycogen và tích nước trở lại. Đây là hiện tượng bình thường.
Tập thể dục thường xuyên. Tập thể dục cải thiện lưu thông máu và hệ bài tiết, đồng thời giúp giảm cân và cải thiện độ nhạy insulin, từ đó giảm tích nước hiệu quả.
Bổ sung magie và kali. Magie, có nhiều trong các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, sô côla đen và rau lá xanh, có thể giúp giảm tích nước. Kali, có nhiều trong chuối, bơ và cà chua, giúp giảm tích nước bằng cách giảm natri và lợi tiểu.
Không nên lạm dụng thuốc lợi tiểu không kê đơn. Thuốc lợi tiểu thường chỉ được sử dụng trong trường hợp đặc biệt, ví dụ như vận động viên trước ngày thi đấu cần giảm tích nước để tăng nét cơ bắp.
Tóm lại, tích nước là tình trạng một phần cơ thể bị sưng lên do chất lỏng tụ lại trong mô. Tình trạng này thường tự khỏi nếu bạn áp dụng các biện pháp trên. Nếu tình trạng nghiêm trọng, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.
