Bố thí, Trì giới và Nhẫn nhục là ba pháp môn cơ bản, nền tảng cho sự tu tập, giúp con người đạt được an vui tự tại. Đối với những người còn lo cơm áo gạo tiền, việc tu tập ba pháp môn này càng trở nên thiết yếu. Mọi thành tựu đều bắt đầu từ sự nhẫn nhịn. Lời khuyên “nhẫn đi, thôi đi, bỏ đi” tuy đơn giản nhưng lại rất hiệu quả, đặc biệt đối với những người nóng nảy, cọc cằn.
Theo kinh Kim Cang, một người bình thường muốn nhẫn nhịn được thì phải biết bố thí và Trì giới. Hai bậc thang này là tiền đề để chạm đến bậc thang Nhẫn nhục.
Bố thí là cho đi. Nói một tháng cũng không hết ý nghĩa của chữ bố thí. Đơn giản nhất, bố thí bên ngoài là cho tiền, cho vật chất, cho thức ăn. Bố thí bên trong là cho đi sự giận dữ, cho đi sự cảm thông, cho đi sự vui vẻ. Bố thí bên trong khó tập hơn bố thí bên ngoài. Năm năm đầu tập cho tiền, tập từ thiện, tập bố thí bên ngoài đã khó, nhưng trong lòng vẫn còn vướng mắc. Dần dần, đến năm thứ bảy, thứ tám, thứ mười, mọi thứ sẽ nhẹ nhàng hơn. Tại sao phải tập bố thí? Vì bố thí độ tham. Con người khổ vì tham, tham ái, tham danh, tham sắc, tham tình cảm. Cho đi sẽ giảm bớt khổ đau. Cho đi sự cảm thông cũng là một cách bố thí.
Người đang ngồi thiền
Trì giới là giữ đạo, giữ luật lệ. Mọi quốc gia đều có luật lệ, thành văn và bất thành văn. Mọi nơi mình đến, từ giao thông, trong nhà, trong công ty đều có luật lệ riêng. Giữ được văn hóa, luật lệ đó là giữ giới bên ngoài. Giữ giới bên trong là ăn uống dưỡng sinh điều độ, nói năng từ bi, khéo giữ khẩu nghiệp. Trước đây, nhiều người sống vô kỷ luật, thích gì làm nấy, thích ăn gì ăn nấy, thích chơi gì chơi nấy. Đến khi làm được tiền lại còn tiêu xài hoang phí. Đó là chưa giữ giới bên trong.
Lợi ích của bố thí là giúp con người bớt tham. Tham quá thì mãi mãi không buông bỏ được cái tôi, cái của tôi, danh của tôi, lợi của tôi. Lợi ích của Trì giới là hạn chế cám dỗ, giảm thiểu tạo oán, giảm thiểu rủi ro. Biết giữ đạo, giữ luật, làm đúng luật lệ, nói năng đúng mực sẽ hạn chế tối đa rủi ro và không gây oán.
Người biết giữ giới, giữ đạo dễ dàng Nhẫn nhục. Khi bị người khác mắng, bị ba mẹ, người thân mắng, hãy nhớ rằng người đó đang đau khổ. Hãy cho đi sự cảm thông và đừng bộc phát sự sân giận của mình. Một người đạt được sự Nhẫn nhục phải biết cho đi và biết giữ đạo.
Hình ảnh minh họa về bố thí
Nhẫn nhịn với ai? Nhẫn với người giúp mình và người tổn hại mình. Tại sao họ tổn hại mình mà không tổn hại người khác? Phải có nhân quả với nhau. Có những nhân mình không thấy được. Vậy nên phải nhẫn với người tổn hại mình. Nhẫn với tự nhiên: hỏa hoạn, lũ lụt, nắng mưa, kẹt xe. Đừng than trời trách đất. Mình sinh ra trong xã hội dễ kẹt xe, lệ thuộc vào công nghệ. Hãy chấp nhận và tìm cách thích nghi. Nhẫn trên đường tu học. Bố thí, Trì giới, Nhẫn nhục. Đạt được ba bước này chắc chắn sẽ an vui tự tại.
Bố thí độ tham, Nhẫn nhục độ sân giận, Tinh tấn độ giải đãi, Thiền định độ tán loạn, Trí tuệ độ ngu si. Pháp môn bố thí và nhẫn nhục được nói đến nhiều nhất trong kinh Phật. Tinh tấn mới có thiền định. Thiền định giúp thanh tịnh, không bị ảnh hưởng bởi lời hay ý đẹp, giảm bớt sân si bên trong. Trí tuệ giúp hiểu rõ năm con ma bên trong, thấy rõ những mây mờ che lấp bản tâm.
Hình ảnh minh họa về luật nhân quả
Đạt được ba bậc thang Bố thí, Trì giới, Nhẫn nhục là hoàn toàn trong khả năng của mỗi người. Quan trọng là phải hiểu phương pháp. Tại sao phải cho? Cho cái gì? Ví dụ làm từ thiện là xả tâm, không phải là xin tiền, nhưng cả hai luôn đi cùng với nhau. Tập cho, tập giữ giới thì sẽ có được sự Nhẫn nhục. Nhẫn được rồi thì kiểu nào cũng an vui tự tại. Vậy nên, khi khuyên người khác nhẫn nhịn, hãy xem người đó đã có bố thí và Trì giới hay chưa. Nếu chưa có thì hãy khuyên họ thực hành bố thí và Trì giới trước, sau đó mới khuyên nhẫn nhịn.